1. Uzun Dönem İkamet İzni Nedir?

Uzun Dönem İkamet İzni, 6458 sayılı Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu’nun (YUKK) 40-44. maddeleri uyarınca, Bakanlık onayıyla valilikler tarafından verilen ve süresiz olarak tanınan oturum iznidir. Halk arasında “süresiz ikamet izni” diye adlandırılır. Bu statü, Türkiye’de uzun süre kalmayı planlayan yabancılar için tasarlanmış olup, hak sahiplerine pek çok avantaj sunar. İzin süresiz olsa da, güvenlik ve düzen kontrolleri amacıyla her 5 senede bir kartın yenilenme işlemleri yapılır.

2. Kimler Başvurabilir?

• 8 yıl kesintisiz ikamet: Öğrenci %50, kısa dönem, aile, çalışma vb.
• Türk soylular & KKTC vatandaşları: 8 yıl şartı aranmaz.
• Mülteci, ikincil koruma, insani, geçici koruma: Başvuru hakkı yok.

3. Başvuru Şartları

Uzun dönem ikamet izni alabilmek için aşağıdaki koşulların tamamını sağlamanız gerekir. Her bir madde, başvurunun kabulü için olmazsa olmaz kriterdir.

3.1. Kesintisiz 8 Yıl İkamet

• Temel Koşul: Türkiye’de 8 takvim yılı boyunca kesintisiz yasal oturum izniyle kalmış olmak.
• Hesaplama Usulü: Başvuru tarihinden geriye doğru yıllık dilimler hesaplanır. Son 5 yılda herhangi bir yılda 180 günü aşan yurtdışı/ikametsiz kalış, "kesinti" sayılır ve 8 yıllık birikimi sıfırlar.
• Son 5 Yıl İçin Ek Kurallar: Toplamda 365 günü (1 yılı) geçmemelidir. Tek seferde 6 ayı geçen yurtdışı kalışlar da "kesinti" sayılır ve başvuruyu geçersiz kılar.
• Öğrenci İkamet İzni: Öğrenci izinleri %50 oranında sayılır (4 yıl öğrencilik = 2 yıl).Aile, çalışma, kısa dönem vb. ikamet izinleri tam süreyle sayılır.

3.2. Yeterli ve Düzenli Gelir

Asgari Gelir Eşiği: Başvuru yılı itibarıyla net asgari ücret kadar aylık gelirin belgelenmesi.Gelirin son 6 ay boyunca düzenli olarak devam ettiğini bankadan alacağınız belgelerle kanıtlamalısınız. Gelir Kaynağı: Maaş, emekli aylığı, kira, temettü, faiz geliri gibi kendi adınıza düzenli gelir olmalı.

3.3. Sosyal Yardım Almama Şartı

Temel Kural: Başvuru tarihinden önceki 3 yıllık dönemde hiçbir devlet sosyal yardım programından (SYDV, belediye yardımı vs.) faydalanmamış olmak. Belge: Kaymakamlık Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakfı’ndan alınacak “yardım almamıştır” yazısı ibraz edilmelidir.

3.4. Geçerli Sağlık Sigortası

SGK Provizyon: Çalışma izniyle çalışanlar için Sosyal Güvenlik Kurumu provizyon belgesi yeterlidir. Özel Poliçe: Çalışma izni olmayanlar için en az 1 yıl süreli özel sağlık sigortası yaptırılması zorunludur.

3.5. Güvenlik Araştırması

Risk Kontrolü: Emniyet Genel Müdürlüğü ile Göç İdaresi Başkanlığı işbirliğinde yapılan güvenlik taramasında kamu düzeni ve güvenliğine tehdit oluşturacak kayıt veya sorgulama bulunmamalıdır.

4. Başvuru İçin Gerekli Evraklar

• 1. e-İkamet başvurusu & randevu alınır.
• 2. Evrak hazırlığı randevu gününe kadar tamamlanır.
• 3. Randevuda gün sayımı dilekçesi verilir.
• 4. Eksik çıkarsa tamamlamak için 30 gün süre verilir.
• 5. Dosya inceleme süresi ortalama 5-6 ay.
• 6. Onaylanan kart PTT ile gönderilir (2-4 hafta).
• 7. Ret gelirse 6 ay dolmadan yeni başvuru yapılamaz.

4.2. Gün sayımı için gerekli evraklar

• 1. Randevu formunun ilk 2 sayfası fotokopisi.
• 2. Son 10 yılda kullanılan tüm pasaportların ön yüzleri fotokopisi.
• 3. Mevcut ikamet / çalışma izni kimlikleri fotokopisi.
• 4. Akademisyen ise üniversite yazısı + eski çalışma izinleri.
• Not: Göç idaresinde Gün sayımı Maks. 60 gün sürüyor

5. Uzun Dönem İkamet İzninin Sağladığı Haklar

• 1. Süresiz Oturum: İzin süresi yok, sadece 5 yılda bir yenileme işlemi gerekiyor.
• 2. Askerlik Muafiyeti: Türk askerlik yükümlülüğünden muaf olunur.
• 3. Sosyal Güvenlik: Önceki SGK primleri ve hak kazanımları saklı tutulur.
• 4. Eşit Muamele: Taşınmaz edinme, yatırım, ticaret, miras, seyahat hakkı Türk vatandaşlarıyla eşit.
• 5. Çalışma İzni Ayrı: Çalışma hakkı için ayrı izin gereklidir.
• 6. Siyasi Hak Kısıtlaması: Seçme, seçilme, kamu görevine atama hakları yok.
• 7. ÖTV Muafiyeti Yok: Araç ithalinde vergi muafiyeti uygulanmaz.
• 8. Sınırlamalar: Bakanlar Kurulu veya Bakanlık kararıyla haklar kısmen kısıtlanabilir.

6. İptal Nedenleri

• 1. Kamu düzeni/güvenliği tehdidi tespiti.
• 2. Sebepsiz ≥ 1 yıl kesintisiz yurtdışı kalış.
• 3. Sahte belge veya yanlış beyan sunulması.
• 4. Adres Beyanın usulsüzlüğü yapılması.
• 5. Kendi talebiyle feragat (ülkeyi terk).
• 6. Çalışma izni olmadan çalışmak usulsüzlüğü yapılması.
• 7. SGK usulsüzlüğü yapılması.
• 8. İdari hata sonucu geçersiz belgelere dayanarak verilmesi.

Not: Kamu güvenliği nedeniyle iptal edilenler diğer ikamet türlerine başvuramaz.

7. İptal Sonrası Yeniden Başvuru (Md. 43)

1 yıl > yurtdışı sebebiyle iptal edilenler, konsolosluk veya valilikten başvurabilir.
Başvurular öncelikli değerlendirilir, ≤ 1 ay içinde sonuçlanır.

8. Yaygın Hatalar & İpuçları

• 1. Gün sayımı dilekçesini unutmamak.
• 2. Banka ekstresi kaşe-imza + sirkülsüz bırakmamak.
• 3. Pasaport süresi < 1 yıl ise önce yenilemek.
• 4. SGK'lı iken ekstra özel sigortaya para harcamamak.
• 5. Adres değişikliği olduğunda 20 gün içinde Nüfus / Göç'e bildirmek.
• 6. Yanlış izin türü seçip süreci sıfırlamak.
• 7. Sahte evrak sunarak hem ret hem deport riski almamak.

9. Kaynaklar

• 6458 Sayılı Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu (YUKK):Madde 40 – 44 arasında uzun dönem ikamet izni hükümleri yer alır.
• Uzun Dönem İkamet İzni Yönetmeliği:
  Resmî Gazete Tarihi: 17.03.2016
  Sayı: 29655
• Göç İdaresi Başkanlığı İl Müdürlükleri Talimatları:İllere gönderilen uygulama esasları ve güncel duyurular esas alınmalıdır.

10. Kapanış & Telif

Bu rehber bilgilendirme amaçlıdır. Mevzuat düzenlemeleri ve uygulamalar sık sık değişmektedir. © 2025 Atasa Danışmanlık – Tüm hakları saklıdır.